„Opatrzność wydała człowieka niepojętego, przed którym na­wet rozumy musiały się ugiąć. Pytano, skąd się wziął ten człowiek, czego ma dokazać, do czego dąży, jakie jego posłan­nictwo. Otóż było to z niezmiernym pożytkiem dla ludzi XVIII wieku zmusić ich do myślenia, do zastanowienia się nad czym­kolwiek, stawić im przed oczy jakieś niepojęte zjawisko.” Niedocieczony geniusz Napoleona obalał więc samym swym istnieniem systematy racjonalizmu, zadając mu pytania, na które nie umiał odpowiedzieć.Podobną rolę mógł pełnić jakiś naród. Goszczyński, jak wie­lu innych polskich romantyków, przypisywał wyjątkowe zna­czenie dziejowe Polsce. „W ogólności, każdy naród, jak poje­dynczy człowiek, ma swoje sny niepojęte, prorocze, widzenia, przeczucia, ma swoją tajemniczą stronę. […] W istocie, tajem­nicza strona narodu ze wszystkimi swoimi zjawiskami nie tyl­ko że jest wrodzoną, ale konieczną.” Narody szczęśliwe tracą niekiedy wiedzę tej tajemniczości, lecz „naród uciśniony ma jej uczucie tym mocniejsze, im klęski jego większe”. Tak właś­nie rzeczy mają się z Polską, której cała „historia jest takim poematem czynów, na tak wzniosłej myśli osnutym, że podob­nego jemu żaden może naród nie przedstawi”.

Ernest Bogacki

Witam! Ciesze się że znalazłeś chwilę, żeby zajrzeć na mojego bloga. Mam nadzieję, że podoba Ci się sposób w jaki go prowadzę, a informacje które tu znajdziesz uznasz za przydatne. Jeśli chcesz ze mną pogadać, czegoś dopytać odnośnie artykułów zostaw pytanie w komentarzu albo skorzystaj z formularza kontaktowego! Miłego czytania!